Quo vadis, redaktore?Henryk Sienkie

Quo vadis, redaktore?Henryk Sienkiewicz: Quo vadis. Přel. Václav Kredba, odpovědný redaktor Pavel Tůma, jazyková korektura Jan Srb, Dobrovský, Praha, 2013, 592 s.Uprostřed horkého léta jsem měla urgentní potřebu nahlédnout doSienkiewiczova Quo vadis. Brněnské knihovny byly v tu dobu buď právě zavřené, nebo byl kýžený exemplář vypůjčen. Šla jsem tedy cestou nejmenšího odporu a knihu jsem si koupila u Dobrovského. Na rozdíl od Odeonu, který vydává klasiky ve výborných překladech, nebo dokonce zadává překlady nové, Dobrovský v knižnici Omega zřejmě vsadil na staré překlady, které je ovšem třeba upravit tak, aby byly stravitelné pro čtenáře 21. století. Pro nové vydání Quo vadis použili překlad Václava Kredby, jehož první vydání vyšlo už r. 1929, druhé r. 1936. O své úpravě redakce píše: „Texty (sic!) jsme sjednotili a pravopisně přizpůsobili současnému spisovnému úzu, zachovali jsme přitom v maximální míře autorovy jazykové a stylistické zvláštnosti.“Sama tato úprava by stála za malou studii (nesledovala jsem to, ale pobavila roztomilá formulace na str. 31: „Onino pak skončili hru s míčem“), můj zájem je jinde. Uvědomila jsem si, jaký problém je přepis vlastních řeckých a latinských jmen, má-li původní jazyk pro transkripci zcela jinou normu (a latinizuje řecká jména), navíc v době, kdy nejen řečtina, ale i latina se posunuly kamsi mezi mrtvé orientální jazyky. Je docela možné, že čtenáři nemajícímu ani základní orientaci v antické kultuře mnoho věcí vadit nebude. Bude mu asi lhostejné skloňování (s. 10: „Kdo by se toho byl nadál, zvláště od Otha“, s.520: „u Polluxa“), asi se nebude zamýšlet nad tím, proč jsou tu lektika a naproti tomu cantharus, stěží bude hledat, kdo je to Alcmaeo, Caius a Caia, Myro, Lisias, Apitius, Heraclitus či Anstógeiton (s. 292: „po příkladu Harmodiově a Anstógeitonově“), nebude asi vnímat zpotvořené latinské citáty (s. 38: mé miserum, s. 242: Aprohpudor).Bohužel možná i naivní čtenář časem pocítí, že něco není v pořádku – vždyť protagonistka děje, královská dcera Lygie, je jinde nazvána Legií (s. 30), tragikomický hrdina Chilon Chilonides je jednou přejmenován na Chilina (s. 232), titul césar je jednou přepsán jako Caesár, dokonce s rozkošným rozdělením Ca-esár (s. 80). Největší šok ale čtenáře čeká právě v úhelné scéně, kdy apoštol Petr prchající z Říma uvidí na via Appia samotného Krista, který na otázku „Domine, quo vadis?“ dá známou odpověď. Nazarius doprovázející apoštola v této „upravené“ verzi opakuje jako ozvěna: „Quo vadis, Dortine?“ (s. 530).Redakce použila původní Kredbův Výklad slov a vysvětlivky(nestránkováno!), kde nás pochopitelně leccos pobaví (Mim – „umělec v posuncích“, naumachie – „starověké divadlo“, osvobozenec – „svobodou obdařený otrok“). Těžko ovšem bude bezbranný čtenář hledat, co se skrývá pod následujícími pojmy a jmény jako Afncanus, Ager Vattcanus, amra, Arsmoe, Bithyme, Bnareus, Cornehové, epinitium, lakomkum, Lučina, praetonáni, prokousni, prosknpce, retianus, Smintheus – příjmení Apollonávo.Napadá mne samozřejmě otázka Cui bono? Ale odpověď je myslím nabíledni.

Wyniki (polski) 2:

Quo vadis, Kramer Henryk Sienkiewicz: Quo vadis. Tr. Vaclav Kredba, odpowiedzialny redaktor Paweł Tuma, korekta Jan Srb, Dobrovský, Praga, 2013 592 s.Uprostřed gorące lato, miałem pilną potrzebę przyjrzenia doSienkiewiczova Quo Vadis. Biblioteki Brno się w czasie albo zamknięcia albo były pożądane preparat zapożyczonych. Więc poszedłem po linii najmniejszego oporu, a książkę kupiłem w Dobrovského. W przeciwieństwie do Odeon, która publikuje doskonałe przekłady klasyki, a nawet wprowadzić nowe tłumaczenie, Dobrovský biblioteka Omega oczywiście postawić na starym tłumaczeniem, które jest oczywiście muszą być dostosowane do ich strawienia dla czytelnika 21 wieku. .. Na nowej edycji Quo Vadis wykorzystywane tłumaczenie Vaclav Kredba, którego pierwsza edycja została już opublikowana r 1929, drugi rok 1936. zmodyfikować jego redakcji pisze: "Lyrics (sic!), Jesteśmy zjednoczeni i pisownia są zgodne z aktualną praktyką literacką, a my zachować maksimum . Zakres językowe i stylistyczne osobliwości autora "to zakończyć godne małym badaniu (nie po nim, ale rozbawiony śliczny sformułowania na str. 31:" onine obrotowy kończący grę z piłką "), moje zainteresowanie jest gdzie indziej. Zdałem sobie sprawę, na czym polega problem jest zapisem własnych nazw greckich i łacińskich, jeśli oryginalny język transkrypcji zupełnie innym standardzie (i latinizuje greckie imiona), co więcej, w czasie, gdy nie tylko grecki, ale Łacińska jest przesunięty gdzieś pomiędzy martwych języków orientalnych. Jest całkiem możliwe, że czytelnicy nemajícímu nawet podstawowa znajomość kultury antycznej, wiele rzeczy nie będzie miał nic przeciwko. On będzie prawdopodobnie obojętne przegięcia (str. 10: "Ktokolwiek to był, wiedział o tym, zwłaszcza, że ​​Otha" s.520 "dla Pollux") prawdopodobnie nie myśleć o tym, dlaczego nie są śmieci, a po drugiej cantharus strony, ledwie będzie wyglądać, kto Alcmaeo, Kajusz i Caia, Myra, Lisias, Apitius, Heraklit lub Anstógeiton (str 292 ", na wzór Harmodiově i Anstógeitonově".), prawdopodobnie dostrzegać zpotvořené łacińskie cytaty (str. 38: Moja miserum z . 242:. Aprohpudor) .Bohužel może naiwny czytelnik w końcu czuję, że coś jest nie tak - przecież bohater się stanie, córka królewska, gdzie indziej nazywane jest Ligia Legion (str 30), tragikomiczne bohaterem Chilon Chilonidesa jest jednym przemianowany Chilina (s. 232), tytuł Cezara jest zapisany jako Cezara, nawet z pięknym split-Ca esár (str. 80). Ale największym szokiem czytnik oczekuje na scenie węgla, gdzie apostoł Piotr, uciekając z Rzymu na Via Appia widzi samego Chrystusa, który, zapytany "Domine, quo vadis?" Odpowiedź może być znana. Nazariusz towarzyszący Apostołowi w "zmodyfikowany" wersji powtarza jak echo: (str 530) .Redakce używane Kredbův oryginalną interpretację słów i wyjaśnień, gdzie oczywiście wiele rzeczy do rozrywki (MIM - "Artysta w" Quo vadis, Dortine? "(Wywoływana!) gestykulacja "Naumachie -" Starożytny Teatr "osvobozenec -" wolność obdarzony niewolnik "). Trudno jednak będzie bezbronna czytelnika do poszukiwania tego, co kryje się pod następującymi warunkami i nazwach takich jak Afncanus, Ager Vattcanus, Amra Arsmoe, Bithyme, Bnareus, Cornehové, epinitium, lakomkum, Lucyny, praetonáni, prokousni, prosknpce, retianus, Smintheus - nazwisku Apollonávo. Wydaje mi się, oczywiście, Cui bono pytanie? Ale myślę, że odpowiedź jest oczywista.